کد مطلب:24516 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:21

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

خودشناسي كه ما را به خداشناسي برساند چگونه است؟

ذات اقدس الهي داراي صفات و شؤوني است؛ مثل اين كه صفات ذاتيه حق تعالي عين ذات حق تعالي است، يا هر يك از صفات ذاتيه عين ديگري است و صفات ذاتيه عيناً و مصداقاً واحد هستند گرچه مفهوماً كثير مي باشند، {V(نهايةالحكمه، علامه طباطبايي، ص 284 و 285)V} يا مثلاً علم به ذات درباره حق تبارك و تعالي يعني حضور خود ذات براي ذات، {V(همان، ص 288)V} انسان نيز چون از روح و ويژگي هاي عالم مجردات بهره مند است. صفاتي كه مربوط به ذات نفس او است عين نفس او است، يا هر يك از صفات ذاتيه نفس عين ديگري است و عيناً و مصداقاً واحد هستند گرچه مفهوماً كثير مي باشند، يا علم نفس به ذات خود يعني حضور خود نفس براي نفس اين يك مقدمه بسيار كوتاه براي رسيدن به شمه اي از عمق معناي درّ گرانمايه صادره از مولا علي(ع) است كه: {Hمن عرف نفسه فقد عرفه ربّه H}؛ {Mهر كس نفس خود را بشناسد، به تحقيق رب خويش را نيز مي شناسدM}، {V(ميزان الحكمه، ج 6، ص 143، ر 11923، نشر مكتب الاعلام الاسلامي، چاپ اول، سال 1362)V}. نفس انسان چون نزديك ترين چيز به انسان است از يك سو و از سوي ديگر، صفات، شؤون و حتي ذات نفس با صفات، شؤون و ذات اقدس الهي سنخيت دارد، اگر انسان به شناخت نفس ظفر پيدا كرد به شناخت نسبي ذات اقدس الهي و صفات و شؤونش هم فايز مي گردد و اين بهترين شناخت است ازاين رو علي(ع) مي فرمايد: {Hافضل المعرفة، معرفةالانسان نفسه H}؛ {Mبرترين شناخت، شناخت انسان نسبت به نفس خود مي باشدM}، {V(همان، ص 140، ر 11900)V}. اما اين كه چگونه اين نفس را بشناسيم تا خداوند تبارك و تعالي را نيز بشناسيم رياضت هاي علمي و عملي چندين ساله نياز دارد. بايد مرحله به مرحله ي شناخت نفس را پيش استاد حاذق و راه رفته آموخت و اين كاري نيست كه با سفارش هاي كتبي و غيابي به انجام رسد ولي از باب مقدمه مي توانيد يك سير مطالعاتي درباره ي معرفت نفس داشته باشيد تا بيشتر به عجايب نفس و سرّ ربط شناخت آن با شناخت خود خداوند تعالي دست پيدا كنيد ازاين رو جهت مطالعه چند كتاب پيشنهاد مي شود: 1- مقالات، استاد شجاعي (مخصوصاً جلد سوم) 2- صد كلمه در معرفت نفس، استاد حسن زاده آملي 3- انسان در عرف عرفان، استاد حسن زاده آملي 4- دروس معرفت نفس، استاد حسن زاده آملي